Lộc lư ngũ bộ

 

Lộc lư ngũ bộ  = Làm 5 bài thơ với một tựa đề theo phương pháp như sau: Một câu có vần dùng làm chủ đề lần lượt được đặt làm câu phá đề của bài thứ nhất rồi chuyển xuống lần lượt làm câu thừa đề của bài thứ hai, các câu có vần trong cặp thực luận và kết của các bài tiếp theo, các vần khác cứ theo trật tự mà đẩy lên nhường chỗ cho câu chủ đề. Có thể coi các bài là một chùm xướng họa mà câu chủ đề đã được di chuyển tuần tự qua các vị trí như trục bánh xe tịnh tiến ( có ý kiến cho rằng "lộc lư" là cách đọc khác của từ "lộc lô" tức là con lăn). 

Xa luân ngũ bộ

 Xa Luân Ngũ Bộ = Làm tất cả 5 bài thơ với một tựa đề: 

 Theo cách 1, các câu có vần của bài đầu tiên sẽ lần lượt là các câu phá đề của các bài lần lượt từ trên xuống dưới; các vần khác theo trật tự mà luân chuyển. Cách 1 xử dụng các câu có vần lần lượt làm các câu phá đề của mỗi bài. 

 Theo cách 2, các từ vần của bài đầu tiên sẽ lần lượt là từ vần cho các câu phá đề của các bài lần lượt từ trên xuống dưới; các vần khác theo trật tự mà luân chuyển. Cách 2 xử dụng từ vần lần lượt trong các

Lục chuyển hồi văn

 Lục Chuyển Hồi Văn = từ 1 bài thơ (Nguyên bản) làm thành ra tất cả 6 bài thơ (ĐL Bát Cú): 

 Bài thơ thứ 1 (= Nguyên bản) = Đọc xuôi (như Nguyên Bản) là 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

 Bài thơ thứ 2 (= Nghịch bản) = Đọc ngược của Nguyên bản từ dưới lên trên làm ra 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

 Bài thơ thứ 3 = Nguyên bản và Bỏ 2 chữ đầu của mỗi câu làm ra 1 bài Ngũ Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

Ngũ chuyển hồi văn

 

Ngũ Chuyển Hồi Văn = từ 1 bài thơ (Nguyên bản) làm thành ra tất cả 5 bài thơ (ĐL Bát Cú): 

 Bài thơ thứ 1 (= Nguyên bản) = Đọc xuôi (như Nguyên Bản) là 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng.

 Bài thơ thứ 2 (= Nghịch bản) = Đọc ngược của Nguyên bản từ dưới lên trên làm ra 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

 Bài thơ thứ 3 = Nguyên bản và Bỏ 2 chữ đầu của mỗi câu làm ra 1 bài Ngũ Ngôn Bát Cú có Vần Bằng.

Tứ chuyển hồi văn

 Tứ Chuyển Hồi Văn = từ 1 bài thơ (Nguyên bản) làm thành ra tất cả 4 bài thơ (ĐL Bát Cú): 

 Bài thơ thứ 1 (= Nguyên bản) = Đọc xuôi (như Nguyên Bản) là 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

 Bài thơ thứ 2 (= Nghịch bản) = Đọc ngược của Nguyên bản từ dưới lên trên làm ra 1 bài ĐL Thất Ngôn Bát Cú có Vần Bằng. 

 Bài thơ thứ 3 = Nguyên bản và Bỏ 2 chữ đầu của mỗi câu làm ra 1 bài Ngũ Ngôn Bát Cú có Vần Bằng.

Thuận nghịch độc

 

Thuận Nghịch Độc thì phải theo quy luật đọc thuận: Từ trái qua phải, từ trên xuống dưới. Đọc nghịch: Từ phải qua trái, từ dưới lên trên và đương nhiên đọc thuận hay đọc nghịch thì cũng phải có nghĩa.

VỊNH CẦU THÀNH THÁI 

 Ào ào trận gió nổi tây đông 

 Vận khí vừa nay giáp hội rồng 

 Cao điện chốn đều thay ngói cũ 

Hoán vận

 

Hoán vận = 2 bộ vận được gieo ở các vị trí của chữ thứ 5 và chữ thứ 7 của 8 câu thơ (bát cú), khi hoán đổi vị trí hai chữ nầy thành ra 2 vần bằng và trắc khác nhau thành ra 2 bài thơ.

 BIỂN NHỊP HÒA 

 Vần bằng: 

 Sóng biển dâng trào vũ điệu êm 

 Ngàn dương réo rắt phủ tơ mềm 

Phú đắc

 Phú Đắc = bài thơ giải thích và phát triển ý của một câu thơ hay ca dao hay tục ngữ, nội dung phải phù hợp với sự việc đó.

Thí dụ 1 

 Câu thơ: Bà già đã bảy mươi tư 

 Ngồi trong cửa sổ gửi thư kén chồng 

 Bài thơ: GIÀ CÒN MUỐN LẤY CHỒNG 

Tập danh

 Tập Danh = tập hợp danh từ của sinh vật, cảnh vật hay sự vật trong mỗi câu thơ của bài thơ mà không có liên quan gì đến nội dung diễn tả theo đề tài của bài thơ.

- Tập Danh Động vật

GÁI KÉN CHỒNG 

 Én anh mai mối thấy lăng xăng 

 Cưu chút niềm tây tượng nghĩ rằng 

Điệp ngữ hồi văn

 Điệp Tự Hồi Văn = Một bài Thất Ngôn Tuyệt Cú , chỉ có mười chữ điệp qua điệp lại mà thành bài, mà đọc thuận hay đọc nghịch gì cũng được. (Hồi = xoay lại, trở về).

 ÔNG KHUYÊN BÀ ĐỪNG SỢ MẬP 

 Đừng ăn sợ mập liệu coi chừng 

 Mập liệu coi chừng bụng lửng lưng 

 Lưng lửng bụng chừng coi liệu mập 

Bát cú phân minh - Bát nữu

 

Bát Cú Phân Minh - Bát Nữu = Phụ âm đầu trong một câu phải giống nhau nhưng chắc chắn cũng phải khác với phụ âm đầu của những câu khác, có 8 câu thì có 8 phụ âm đầu cho mỗi câu. 

TỰ TRÀO 

 Lẹ làng, lịch lãm, lại lu lờ 

 Thỏa thích thì thôi thả thất thơ 

 Mèo mở mỏi mê mà mãi miết 

Bát cú phân minh - Độc nữu

 Bát Cú Phân Minh - Độc Nữu = Phụ âm đầu của mỗi câu đều giống nhau.

BỆNH TƯƠNG TƯ 

 Tại tình tồi tệ tựa tàn tơ 

 Tán tỉnh tương tư tám tỷ tờ 

 Thổn thức thêu thùa than thấy thánh 

 Thầm thì thệ thốt thở thành thơ 

Ngũ độ thanh

 

Ngũ Độ Thanh = Trong mỗi câu phải có đủ năm thanh dấu; các thanh trắc phải khác nhau và các thanh bằng giống nhau phải đặt ở vị trí không gần nhau. Các vận cuối cùng thì thanh cũng khác nhau.

KHÓ 

 Tán tỉnh Thùy Linh ngẫm phạc phờ 

 Nhưng nàng mãi vậy cứ  làm ngơ 

 Nhiều đêm ngóng đợi tâm mòn mỏi